راهکارهای افزایش اعتماد به نفس

حضرت علی علیه السلام:

ألحِلمُ وَ ألاناةَ تَوأمانِ نتُیجُتهَما عُلو الهِمَّةِ.

بردباری و وقار دو همزادند که نتیجه آن بلندهمتی است.

بحارالانوار ج68 ص42


اِنَّکَ مُقَوَّمٌ بِاَدَبِکَ فَزَیِّنهُ بِالحِلمِ؛

تو با ادبت ارزش‌‏گذارى می‌شوى، پس آن را با بردبارى زینت بخش.

مشکاة الأنوار، ص 239، ح 689

گفتم: اى ابوعبدالله مرا نصیحت نمایید: حضرت فرمود، توصیه مى‏ کنم تو را به نه چیز که این نه چیز سفارش من است به کسانى که خواهان راه به سوى خداوند هستندو از خداوند مى‏ خواهم که به تو توفیق عمل به این سفارشات را بدهد.
سه تاى از این نه چیز در ریاضت نفس مى‏باشد
و سه چیز در حلم 
و سه چیز در علم.
این نه چیز را حفظ کن و آن را سبک مشمار. 

عنوان مى‏گوید: حواسم را کاملاً به حضرت جمع نمودن براى شنیدن آنچه حضرت مى ‏فرماید:
آنگاه حضرت فرمود: اما

آن سه چیز که در ریاضت نفس است.
بر حذر باش از اینکه آنچه را میل و اشتها به آن ندارى بخورى چون موجب حماقت و نادانى مى‏شود و نخور مگر هنگام گرسنگى و هر گاه خوردى حلال بخور و نام خداوند را بر آن ببر و بیاد بیاور حدیث پیامبر(ص) که مى‏فرماید: پر نکرده است فرزند آدم ظرفى را بدتر از شکمش. پس اگر ناچار از خوردن هستى ثلث معده را غذا بخور و ثلث آن را براى نوشیدنى و ثلث آن را براى نفس کشیدن بگذار.

و آن سه چیز که در حلم است.
هر گاه کسى به تو گفت اگر یک بگویى ده جوابت مى‏دهم، تو بگو: اگر ده بگویى یک جواب نمى‏دهد. و هر گاه کسى به تو دشنام داد به او بگو: اگر در آن‏چه مى‏گویى راست مى‏گویى از خداوند مى‏خواهم مرا ببخشد و اگر دروغ مى‏گویى از خداوند مى‏خواهم ترا ببخشد و هر گاه کسى تو را وعده به خیانت داده تو او را به خیرخواهى و مراعات وعده بده‏
و آن سه چیز که در علم است.
آنچه را نمى‏ دانى از علما سؤال کن
و بر حذر باش که به جهت امتحان و تجربه از آنان سوال کنى (یعنى آنچه را مى‏دانى به جهت امتحان که آیان او مى‏داند از او بپرسى) 
و بر حذر باش از این که به رأس خودت عمل کنى و تا راهى براى احتیاط وجود دارد احتیاط کن و از فتو دادن فرار کن به مانند فراز از شیر و گردن خودت را پل براى دیگران قرار مده. 

آنگاه امام صادق فرمود: برخیز ابوعبدالله که تو را نصیحت کردم و مزاحم اذکار من نشود چرا که من به خودم بدگمان هستم. و درود بر کسى که از هدایت پیروى کند. (بحار الانوار 1/244)

شرح حدیث عنوان بصری - مسجد امام سجاد(ع) - استاد روحی